Daimler AG heeft onlangs de 10.000e Mercedes-Benz bedrijfswagen met het noodstop-assistentsysteem Active Brake Assist uitgeleverd. Active Brake Assist kwam in 2006 op de markt en is tot nu toe uniek in de branche. Met behulp van het actieve veiligheidssysteem kunnen mensenlevens worden gered, omdat het bij acuut gevaar van een kop-staartbotsing met een zelf een noodstop start, wanneer de bestuurder niet tijdig reageert.

Vrachtwagenchauffeurs bevestigen uit eigen ervaring dat Active Brake Assist hen al bij menige verkeerssituaties voor een ongeval heeft behoed. Sinds kort wordt het systeem niet alleen voor Mercedes-Benz bedrijfswagens maar ook voor de bussen van de merken Mercedes-Benz en Setra aangeboden.

Toch was het bij de introductie nog niet zeker of de effectiviteit van Active Brake Assist onderkend zou worden, want de vraag naar de andere assistentsystemen die vanaf 1998/1999 op de markt kwamen, zoals de kantelstabilisator, de spoorassistent, de stabilteitsregeling ESP en de automatische regeling van de afstand tot de voorliggger, was in eerste instantie nogal terughoudend.

De doorbraak kwam in 2006 toen Daimler zijn klanten, de media, verzekeringsmaatschappijen, brancheorganisaties en politici tijdens een groots opgezette road show in meer dan tien Europese landen kennis liet maken met de effectiviteit van Safety Truck, Safety Coach en Safety Van. Verzekeringsmaatschappijen in Duitsland bieden nu premiekortingen aan, wanneer bedrijfswagens zijn uitgerust met dergelijke veiligheidssystemen. Allianz, Daimler en Dekra hebben de invoering van deze technieken verder gestimuleerd met het initiatief 'Safety Plus'. Door de afzonderlijke systemen te bundelen biedt Mercedes-Benz zijn klanten inmiddels in veel landen 'safety packages' aan, die voor de klant aantrekkelijke prijsvoordelen met zich meebrengen.

Sinds 2006 is er sprake van een duidelijke stijging van de vraag. Tot op heden zijn meer dan 90.000 van de vijf aangeboden assistentsystemen voor Mercedes-Benz bedrijfswagens uitgeleverd, eind 2006 waren dat er nog slechts de helft. Daarbij komen ca. 20.000 assistentsystemen in autobussen van de merken Mercedes-Benz en Setra. Ondanks de immense kostendruk vanwege de huidige wereldwijde crisis zijn er alleen al sinds afgelopen jaar in bedrijfswagens 32 procent meer Active Brake Assist systemen ingebouwd, bij reisbussen ligt het zelfs bij bijna 70%. De sterke vraag komt momenteel nog grotendeels uit Duitsland en Zwitserland. Daarom wil Mercedes-Benz de veiligheidssystemen tegen bijzonder tarieven gericht in andere Europese landen en ze op deze manier als Safety Partners winnen. "De geweldige groeipercentages geven geen aanleiding tot euforie", aldus Andreas Renschler. "Wanneer wij het verkeer duurzaam veiliger willen maken, dan moeten we deze veiligheidssystemen op een duidelijk grotere schaal verspreiden. Deze technologieën functioneren. Sinds de invoering ervan in 2000 zijn 17 procent minder bedrijfswagens betrokken geraakt bij verkeersongevallen met persoonlijk letsel."

Ook in het verkeersveiligheidsrapport 2009 voor bedrijfswagens van DEKRA wordt geconcludeerd dat – dankzij de enorme vooruitgang die de fabrikanten op het gebied van rij-assistentsystemen hebben geboekt – de hoeveelheid ongevallen met vrachtwagens in Duitsland gerelateerd aan de gereden kilometers sinds 1970 met meer dan 70 procent is gedaald. Het aantal zwaargewonden verkeersdeelnemers als gevolg van ongevallen waarbij vrachtwagens waren betrokken is in de periode van 1992 tot 2007 met meer dan 36% omlaag gegaan en het aantal verkeersdoden met meer dan 40 procent. En dat, terwijl het beroepsgoederenvervoer met 84,9 procent is toegenomen.

"Desondanks zal de EU haar doelstelling, om voor 2010 tot een halvering van het aantal verkeersdoden te komen, niet bereiken", zegt Adreas Renschler. "Wij willen daarom de aanjager zijn bij het op de markt brengen van efficiënte technologieën en we roepen alle maatschappelijke krachten op om hun steentje bij te dragen. Wij hebben meer ondersteuning nodig van andere partners, van meer verzekeringsmaatschappijen en ook van de zijde van de politiek."

De momenteel aangeboden veiligheidsassistentsystemen zijn geschikt om de meest voorkomende oorzaken van ongevallen tegen te gaan. Dat zijn kop-staartbotsingen (33%) en ongevallen als gevolg van inhaalmanoeuvres en het onverhoeds wisselen van de rijstrook (39%).

De spoorassistent waarschuwt de bestuurder, wanneer het voertuig van de rijbaan af dreigt te raken. Wanneer het erop lijkt dat de rijstrook ongewild wordt verlaten dan klinkt in de vrachtwagen een duidelijk hoorbaar ratelend geluid uit de desbetreffende radioluidspreker, waardoor de chauffeur intuïtief gaat tegensturen.

Het elektronische stabiliteitsprogramma ESP bij personenwagens, vans en autobussen wordt bij vrachtwagens 'stabiliteitsregeling' genoemd. Het is een actief rijveiligheidssysteem dat het slipgevaar in bochten of bij uitwijkmanoeuvres bij trekkers vermindert. De stabiliteitsregeling herkent bovendien tijdig de kantelneiging van opleggers. Binnen de fysische mogelijkheden wordt het kantelgevaar van de oplegger aanzienlijk verkleind.

De Adaptive ESP voor trucks met opleggers speelt zijn troeven vooral uit bij ladingen met een hoge ligging van het zwaartepunt. Hij stemt in een fractie van een seconde de stabiliteit af op de rijsituatie en toestand van de weg en rijdt veilig door.

De automatische afstandsregeling zorgt ervoor dat het voertuig op een veilige afstand van zijn voorganger blijft. Het is een elektronisch assistentsysteem, dat de rijsnelheid automatisch aanpast aan de verkeerssituatie. Wanneer de afstand tot de voorganger door wat voor reden dan ook te klein wordt, dan grijpt de elektronica gelijk in en wordt de snelheid aangepast.

Active Brake Assist (noodstop-assistent) is gebaseerd op het radarsysteem van de automatische afstandsregeling. Anders dan bij de afstandsregeling, zet Active Brake Assist bij acuut gevaar van een kop-staartbotsing op de voorligger automatisch een noodstop in. Active Brake Assist kan ongevallen weliswaar niet altijd verhinderen, maar kan door de inzet van de volle remwerking de botssnelheid en daardoor ook de schade bij een botsing aanzienlijk beperken.

Daimler heeft de functionaliteit van deze technieken twaalf maanden lang in een fleettest onderzocht. Ten behoeve van een test in het veld werden daarvoor 500 Mercedes-Benz Actros trekkers met oplegger uitgerust met een veiligheidspakket, bestaande uit een spoorassistent, stabiliteitsregeling en afstandsregeling. Het aantal ongevallen en de hevigheid daarvan werd vergeleken met een parallel geteste groep van 500 voertuigen zónder veiligheidspakket. De balans na ca. 100 miljoen kilometer veldtest liet zien dat bij de trucks mét veiligheidspakket het aantal ongevallen bij de belangrijkste ongevaloorzaken gehalveerd was. In het geval van een ongeval waren de schadebedragen ongeveer 90% lager.